Dalam sistem politik negara, terdapat dua badan perundangan yang penting, iaitu “Dewan Rakyat” dan “Dewan Negara”.
Kedua-dua dewan ini memainkan peranan yang berbeza dalam proses pembuatan undang-undang dan sistem pemerintahan.
Dalam artikel ini, kita akan membincangkan secara terperinci mengenai perbezaan antara Dewan Rakyat dan Dewan Negara serta peranan masing-masing dalam proses perundangan negara.
Apa itu “Dewan Rakyat”?
Dewan Rakyat merupakan salah satu daripada dua dewan dalam sistem bicameral di negara kita. Ia juga dikenali sebagai “Dewan Perwakilan Rakyat”.
Dewan Rakyat adalah dewan yang lebih tinggi daripada Dewan Negara dan mempunyai kuasa yang lebih besar dalam proses pembuatan undang-undang.
Ahli-ahli Dewan Rakyat dipilih oleh rakyat melalui pilihan raya umum.
Ciri-ciri Dewan Rakyat:
Perwakilan Rakyat
Dewan Rakyat merupakan badan perundangan yang mewakili rakyat. Ahli-ahli dewan dipilih oleh rakyat untuk mewakili kawasan pilihan raya masing-masing.
Kuasa Pembentukan Undang-Undang
Dewan Rakyat mempunyai kuasa untuk mencadangkan, membahaskan, dan meluluskan undang-undang baru atau pindaan undang-undang sedia ada.
Kekuatan dalam Menjatuhkan Kerajaan
Jika kerajaan gagal memperoleh majoriti sokongan di Dewan Rakyat, kerajaan boleh digulingkan melalui undi tidak percaya.
Apa itu “Dewan Negara”?
Dewan Negara, juga dikenali sebagai “Senat”, adalah badan perundangan kedua dalam sistem bicameral di negara kita.
Dewan Negara berfungsi sebagai dewan yang menimbangkan dan menilai undang-undang yang dicadangkan oleh Dewan Rakyat.
Ahli-ahli Dewan Negara tidak dipilih melalui pilihan raya umum tetapi dilantik oleh pihak berkuasa tertentu.
Ciri-ciri Dewan Negara:
Ketuaan oleh Yang di-Pertuan Agong
Dewan Negara dipengerusikan oleh Yang di-Pertuan Agong atau Timbalan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara.
Penimbangan dan Penilaian Undang-Undang
Dewan Negara menimbangkan dan menilai undang-undang yang dicadangkan oleh Dewan Rakyat.
Mereka boleh memberi persetujuan, membantah, atau mencadangkan pindaan terhadap undang-undang tersebut.
Peranan Konsultatif
Dewan Negara memainkan peranan konsultatif dalam proses pembuatan undang-undang, dan mereka boleh memberi pandangan dan cadangan bagi meningkatkan kualiti undang-undang.
Perbezaan Antara Dewan Rakyat dan Dewan Negara
Terdapat beberapa perbezaan antara Dewan Rakyat dan Dewan Negara yang perlu dijelaskan. Berikut adalah beberapa perbezaan lainnya:
1. Asas Pemilihan Ahli
Dewan Rakyat
Ahli-ahli dewan dipilih oleh rakyat melalui pilihan raya umum.
Dewan Negara
Ahli-ahli dewan dilantik oleh pihak berkuasa tertentu dan tidak dipilih melalui pilihan raya umum.
2. Fungsi dan Kuasa
Dewan Rakyat
Memiliki kuasa pembentukan undang-undang dan boleh menjatuhkan kerajaan melalui undi tidak percaya.
Dewan Negara
Berfungsi sebagai dewan yang menimbangkan dan menilai undang-undang yang dicadangkan oleh Dewan Rakyat dan memberi pandangan konsultatif.
3. Asas Kepengerusan
Dewan Rakyat
Tidak mempunyai Ketua Negara tetap dan biasanya dipengerusikan oleh Yang di-Pertua Dewan Rakyat.
Dewan Negara
Dipengerusikan oleh Yang di-Pertuan Agong atau Timbalan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara.
4. Status Perwakilan Rakyat
Dewan Rakyat
Merupakan badan perwakilan rakyat dengan ahli-ahli dewan dipilih oleh rakyat untuk mewakili kawasan pilihan raya.
Dewan Negara
Merupakan badan perwakilan yang berperanan sebagai wakil bagi pelbagai segmen masyarakat dan lapisan masyarakat.
5. Mekanisme Penggantian Ahli Dewan
Dewan Rakyat
Ahli-ahli dewan dipilih melalui pilihan raya umum dan mereka bertugas untuk tempoh tertentu sebelum pilihan raya seterusnya diadakan.
Penggantian ahli dewan berlaku secara berkala setiap kali pilihan raya dijalankan.
Dewan Negara
Ahli-ahli dewan dilantik dan mengekalkan kedudukan mereka untuk jangka masa yang lebih panjang.
Mereka tidak dipilih oleh rakyat, dan penamaan ahli Dewan Negara dilakukan mengikut prosedur yang telah ditetapkan.
6. Kuasa Penolakan Terhadap Undang-Undang
Dewan Rakyat
Dewan Rakyat mempunyai hak akhir dalam memutuskan nasib undang-undang. Sekiranya Dewan Rakyat meluluskan sesuatu undang-undang, Dewan Negara tidak mempunyai kuasa untuk menolaknya sepenuhnya.
Dewan Negara
Dewan Negara berfungsi sebagai badan penimbang suara dengan hak untuk menolak undang-undang atau mencadangkan pindaan.
Walau bagaimanapun, jika undang-undang itu penting untuk kepentingan rakyat dan negara, ia akan diluluskan walaupun oleh Dewan Negara.
7. Pemilihan Ketua Negara
Dewan Rakyat
Tidak mempunyai Ketua Negara tetap, tetapi terdapat beberapa jawatan penting seperti Yang di-Pertua Dewan Rakyat dan Perdana Menteri yang dipilih daripada ahli-ahli dewan.
Dewan Negara
Dipengerusikan oleh Yang di-Pertuan Agong atau Timbalan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara. Ketua Negara ini berfungsi sebagai simbol kesatuan dan ketua tertinggi negara.
8. Keterlibatan Raja-Raja Melayu
Dewan Rakyat
Melibatkan Perdana Menteri dan kabinet yang bertanggungjawab kepada Dewan Rakyat. Raja-Raja Melayu mempunyai kuasa simbolik dalam sistem politik.
Dewan Negara
Tidak melibatkan kabinet atau Perdana Menteri. Raja-Raja Melayu mempunyai peranan khusus dalam pengangkatan ahli Dewan Negara dan memberi nasihat, tetapi tidak campur tangan dalam proses pembentukan undang-undang.
9. Kuasa Eksekutif dan Undang-Undang
Dewan Rakyat
Memegang kuasa eksekutif dan undang-undang yang lebih besar daripada Dewan Negara.
Perundangan yang dicadangkan oleh Dewan Rakyat akan menjadi undang-undang jika diluluskan oleh rakyat dan mendapat persetujuan Yang di-Pertuan Agong.
Dewan Negara
Tidak memegang kuasa eksekutif dan undang-undang yang sedemikian besar seperti Dewan Rakyat.
Peranan Dewan Negara lebih bersifat penimbangan dan penilaian terhadap undang-undang yang dicadangkan oleh Dewan Rakyat.
Kesimpulan
Dewan Rakyat dan Dewan Negara adalah dua badan perundangan utama dalam sistem bicameral di negara kita.
Dewan Rakyat mempunyai kuasa pembentukan undang-undang dan perwakilan rakyat, manakala Dewan Negara berfungsi sebagai dewan penimbangan dan penilaian undang-undang.
Memahami perbezaan ini adalah penting untuk memahami sistem perundangan dan pemerintahan negara kita serta peranan masing-masing dewan dalam proses pembuatan undang-undang dan perlaksanaan undang-undang.
(FAQs) Soalan Lazim tentang Perbezaan Dewan Rakyat dan Dewan Negara
- Apa perbezaan utama antara Dewan Rakyat dan Dewan Negara?
Perbezaan utama antara Dewan Rakyat dan Dewan Negara terletak pada asas pemilihan ahli, fungsi dan kuasa, mekanisme penggantian ahli, dan peranan Ketua Negara. Dewan Rakyat merupakan dewan perwakilan rakyat yang dipilih melalui pilihan raya umum dan memiliki kuasa pembentukan undang-undang, manakala Dewan Negara berfungsi sebagai badan penimbangan suara dengan ahli-ahli dewan yang dilantik dan tidak dipilih oleh rakyat. - Bagaimanakah mekanisme penggantian ahli dalam Dewan Rakyat dan Dewan Negara?
Ahli-ahli Dewan Rakyat dipilih oleh rakyat melalui pilihan raya umum dan mereka bertugas untuk tempoh tertentu sebelum pilihan raya seterusnya diadakan. Penggantian ahli Dewan Rakyat berlaku secara berkala setiap kali pilihan raya dijalankan. Manakala, ahli-ahli Dewan Negara tidak dipilih melalui pilihan raya umum tetapi dilantik oleh pihak berkuasa tertentu dan mengekalkan kedudukan mereka untuk jangka masa yang lebih panjang. - Apakah kuasa Dewan Rakyat dalam proses pembuatan undang-undang?
Dewan Rakyat mempunyai kuasa pembentukan undang-undang dan boleh mencadangkan, membahaskan, dan meluluskan undang-undang baru atau pindaan undang-undang sedia ada. Sekiranya Dewan Rakyat meluluskan sesuatu undang-undang, Dewan Negara tidak mempunyai kuasa untuk menolaknya sepenuhnya. - Apakah peranan Dewan Negara dalam proses perundangan?
Dewan Negara berfungsi sebagai badan penimbangan suara dengan hak untuk menolak undang-undang atau mencadangkan pindaan. Walau bagaimanapun, jika undang-undang itu penting untuk kepentingan rakyat dan negara, ia akan diluluskan walaupun oleh Dewan Negara. Selain itu, Dewan Negara juga memberi pandangan konsultatif dalam proses pembuatan undang-undang. - Siapakah Ketua Negara dalam Dewan Rakyat dan Dewan Negara?
Dewan Rakyat tidak mempunyai Ketua Negara tetap, tetapi terdapat beberapa jawatan penting seperti Yang di-Pertua Dewan Rakyat dan Perdana Menteri yang dipilih daripada ahli-ahli dewan. Manakala, Dewan Negara dipengerusikan oleh Yang di-Pertuan Agong atau Timbalan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara. - Adakah Dewan Rakyat dan Dewan Negara melibatkan Raja-Raja Melayu?
Dewan Rakyat melibatkan Perdana Menteri dan kabinet yang bertanggungjawab kepada Dewan Rakyat. Raja-Raja Melayu mempunyai kuasa simbolik dalam sistem politik. Manakala, Dewan Negara tidak melibatkan kabinet atau Perdana Menteri. Raja-Raja Melayu memainkan peranan khusus dalam pengangkatan ahli Dewan Negara dan memberi nasihat, tetapi tidak campur tangan dalam proses pembentukan undang-undang.